توسعه مفهوم نظریه بازدارندگی در فضای سایبری کشور بر اساس اسناد بالادستی و رویکردهای موجود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی پدافند غیرعامل دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

جلوگیری از آسیب در فضای سایبری شامل فرآیند‌های پیچیده‌ای از قبیل تهدید، مجازات، عدم پذیرش، گرفتاری و هنجارها است. هدف این مقاله، روشن کردن برخی از این ابعاد مفهومی و خط‌مشی استفاده از نظریه بازدارندگی در قلمروی سایبری جمهوری اسلامی ایران است. فرمول‌بندی راهبرد کارآمدی در عرصه سایبر، نیاز به شناخت عمیق‌تر ابعاد مختلف بازدارندگی و جلوگیری در دامنه سایبر دارد. تدوین نظریه پایه بازدارندگی در برابر تهدیدات سایبری دشمن در فضای سایبری کشور مستلزم شناخت دقیق حوزه آفندی و پدافندی و تدوین راهبردهایی بر اساس نظریه پایه بازدارندگی در فضای سایبری است که متأسفانه مورد غفلت واقع‌ شده است. مسئله ما در این پژوهش فقدان نظریه مدون برای ایجاد بازدارندگی در فضای سایبری کشور، در رویارویی با تهدیدات سایبری و به‌تبع آن شناخت الزامات بازدارندگی در فضای مجازی کشور بر اساس اسناد بالادستی و رویکردهای موجود است به شکلی که در برابر تهدیدات دشمن مقاوم، مستحکم و باقابلیت تداوم کارکرد‌ها و درعین‌حال بتواند به تهدیدات دشمن پاسخ پشیمان کننده بدهد. ایجاد و استفاده از همه ظرفیت‌های سایبری (انسانی و فنی) به‌منظور آمادگی برای تطابق و تاب‌آوری (انعطاف‌پذیری) در شرایط متغیر و پویای سایبری یک ضرورت غیرقابل‌انکار است که ضمن پایداری و تسلط حاکمیتی موجب حفظ و افزایش منافع و اهداف ملی خواهد شد. این موضوع بایستی به‌عنوان یک ارزش اساسی و ملی در نظریه بازدارندگی موردتوجه باشد. در شرایط عدم قطعیت و همچنین پویایی فضای سایبری و تهدیدات آن، به‌منظور جلوگیری از شکست بازدارندگی با توجه به چالش شناخت منبع تهدید، به نظر می‌رسد که نظریه تکاملی برای به‌دست آوردن راهبردهای مطلوب، ارجح و پایدار، بروز رسانی و ترمیم مداوم آن است. در این پژوهش بر اساس نظر خبرگان ارتباطات و فناوری اطلاعات و پدافند غیرعامل در دانشگاه و دستگاه‌های اجرایی، مطلوبیت‌های راهبردی بازدارندگی سایبری ( چشم‌انداز، اهداف کلان، ارزش‌های اساسی حاکم، اصول، الزامات در اسناد بالادستی) احصا و در جلسات خبرگی به تأیید آنان رسید.

کلیدواژه‌ها


  [1]      M. khaleghi, “Cyber Def Doctrine Study Report V0.66,” Telecommunication Research Center (ITRC), 2019. (In Persian)##
  [2]      A. Molaee and M. kargari, and M. R. khorashadizadeh, “Pattern of deterrence in cyberspace based on game theory,” 2018. (In Persian)##
  [3]      M. H. Farokh and A. Mohammadi, “Conceptology Cyber deterrenc,” Supreme National Defense University, 2015. (In Persian)##
  [4]      S. Joseph, “Deterrence and Dissuasion in Cyberspace,” Nye Jr -2016.##
  [5]      B. Annegret and M. Tobias, “Deterrence theory in the cyber-century,” Working Paper RD EU/Europe, 2015.##
  [6]      M. Ahadi and M. Shahmohammadi, “Strategic plan of cyber defense of the Islamic Republic of Iran in the field of deterrence,” 2017. (In Persian)##
  [7]      A. A. Dehghani, “Cyber deterrence in the new global security: Russia and China cyber threat against US critical infrastructure,”  Quarterly Journal of Political and International Approaches , Year 8, Issue 4, 2017. (In Persian)##
  [8]      F. D. Kramer, S. H. Starr, and L. K. Wentz, “Cyber power and national security Translation of the Vice Chancellor for Research and Production of Science,” Institute of Printing and Publishing, Faculty of Information, 2019. (In Persian)##
  [9]      Strategic document of the country's cyber passive defense, 2015. (In Persian)##
[10]      Russia-U.S., “Bilateral on Cybersecurity Critical Terminology Foundations,” 2014.##
[11]      T. M.  McKenzie, “Is Cyber Deterrence Possible?,” USAF, Colonel Air Force Research Institute Perspectives on Cyber Power Published by Air University in January, 2017.##
[12]      Cyber Deterrence Tougher in Theory than in Practice, Will Goodman Strategic Studies Quarterly, 2010.##
[13]      Cyber Deterrence: A Comprehensive Approach? Dr Joe Burton1 Visiting Researcher, NATO Cooperative Cyber Defence Centre of Excellence (CCD COE) Senior Lecturer, New Zealand Institute for Security and Crime Science, University of Waikato, January 2018.##
[14]      M. H. Farokh and A. Mohammadi, “Conceptology Cyber deterrenc,” Supreme National Defense University, 2015. (In Persian)##
[15]      S. Lotfiyan, “Deterrence of nuclear ransom and war,” various theories of nuclear proliferation and use, Information newspaper, 1997. (In Persian)##
[16]      H. Ashrafirizi  and Z. Kazempoor, “The concept of political geography of information, Tehran, 2009. (In Persian)##
[17]      A. M. Asgarkhani, “A look at theories of deterrence and control of nuclear weapons,Tehran,” Journal of Defense Policy, no. 25, 1998. (In Persian)##
[18]      The Challenge of Cyber Attack Deterrence Kenneth Geers Naval Criminal Investigative Service (NCIS) Cooperative Cyber Defence Centre of Excellence (CCD COE), 2010.##
[19]      F. Brantly,  “The Cyber Deterrence Problem   Aaron Assistant Professor,” Department of Political Science Virginia Polytechnic and State University United States, 2018.##
[20]      Gh. R. jalali, “Studies of the comprehensive system of cyber defense operations,” Telecommunication Research Center (ITRC), 2019. (In Persian)##
[21]      A. R. Ghaznavi, “Attached National Cyber Defense Information Network,” Ministry of Information and Communications Technology of Iran(ICT),Tehran, 2019. (In Persian)##